پیش بینی سبک دلبستگی کودک بر اساس عوامل رفتار مادرانه و رفتار کودک واثر بخشی آموزش شناختی- رفتاری رفتار مادرانه بر سبک دلبستگی نا ایمن کودک

هدف از این پژوهش تعیین رابطه بین سبک دلبستگی کودک و ابعاد رفتار مادرانه و ابعاد رفتار کودک (در مطالعه اول) و تعیین میزان اثربخشی آموزش شناختی رفتاری رفتار مادرانه بر تغییر سبک دلبستگی ناایمن کودک (در مطالعه دوم) بود. روش در مطالعه اول از نوع همبستگی و در مطالعه دوم از نوع تجربی بود و از طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه و آزمایش استفاده شد. در مطالعه اول جامعه شامل مادران ساکن شهر اصفهان در سال 1389 بود که دارای حداقل یک فرزند 5-1 ساله بودند. هم چنین جامعه مطالعه دوم شامل مادران ساکن شهر اصفهان در سال 1389 بود که دارای حداقل یک فرزند 5-1 ساله با سبک دلبستگی ناایمن بودند. مطالعه اول شامل 60 جفت مادر- کودک بود که به صورت تصادفی خوشه ای از مهد کودکها و مراکز آموزش پیش دبستانی اصفهان انتخاب شدند. هم چنین در مطالعه دوم 60جفت مادر- کودک به روش نمونه گیری هدفمند از مهدکودک ها و مراکز آموزش پیش دبستانی اصفهان انتخاب شدند و به صورت تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل گماشته شدند. جهت جمع آوری داده ها ازسه پرسشنامه استفاده شد: پرسشنامه کیو- ست جهت سنجش سبک دلبستگی کودک (واترز، 1987)، مقیاس اندازه گیری رفتار مادرانه (ماهونی، پاول و فینگر، 1986) و مقیاس اندازه گیری رفتار کودک (ماهونی و ویدن، 1988). برای تحلیل داده ها در مطالعه اول از روش پروتوتایپ، ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون استفاده شد. همچنین در مطالعه دوم از روش آنکوا استفاده شد. یافته های پژوهش در مطالعه اول نشان داد که از میان ابعاد چهارگانه ی رفتار مادرانه دو بعد آن شامل عاطفه و مسئولیت پذیری و گرایش به کودک رابطه ی معنی داری را با امنیت دلبستگی کودک نشان دادند (001/0>p) و پیش بینی کننده ی مناسبی برای دلبستگی کودک محسوب می شوند. هم چنین دو بعد اصلی رفتار کودک شامل توجه و آغاز گری رابطه ی مثبت و معنی داری را با امنیت دلبستگی کودک نشان دادند (001/0> p) و پیش بینی کننده های مناسبی برای امنیت دلبستگی کودک محسوب می شوند. نتایج تحلیل آنکوا در مطالعه دوم نشان داد که پس از آموزش شناختی رفتاری رفتار مادرانه، در پس آزمون،بین دو گروه آزمایش و گواه از نظر نمره دلبستگی ایمن کودکان تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0>p) و آموزش شناختی رفتاری رفتار مادرانه بر بهبود و افزایش امنیت دلبستگی کودک موثر بود. همچنین پیگیری پس از سه ماه نشان داد که بهبود دلبستگی کودک تداوم داشته است.